Hercules Utrecht (1882)

Hercules werd op 22 april 1882 als cricketclub opgericht door een aantal leerlingen van de tweede klas van het Stedelijk Gymnasium te Utrecht. Oorspronkelijk mochten alleen gymnasiasten lid van de vereniging zijn, maar deze bepaling verviel al spoedig. De eerste vergadering werd door 20 leden bijgewoond. Als verenigingskleuren koos men blauw en wit. Mejuffrouw A.C.H. Joosten vervaardigde een vaandel, dat op 9 december 1885 plechtig aan de vereniging werd overhandigd. In 1889 werd de afdeling voetbal opgericht. De naam van de vereniging werd toen veranderd van Utrechtsche Cricketclub (U.C.C.) “Hercules” in Utrechtsche Cricket- & Voetbalvereniging (U.C. & V.V.) “Hercules”.

In de bestuursvergadering van 26 oktober 1889 werd besloten een voetbalafdeling op te richten. Op 16 november van dat jaar vond de eerste vergadering van de nieuwe afdeling plaats, die door 32 leden werd bijgewoond. Het aantal voetballeden nam snel toe: in 1890 waren er al 55 leden en een jaar later 85. Op 4 oktober 1890 werden de voetballers lid van de Nederlandsche Atletiek- en Voetbalbond. Deze bond, die op 8 december 1889 te ’s-Gravenhage opgericht was, liet in 1895 de atletiek los, waarna de naam gewijzigd werd in Nederlandsche Voetbalbond (N.V.B. later K.N.V.B.). De bond stelde een competitie in waaraan de Herculanen in de 2e klasse gingen deelnemen. Uitgezonderd de jaren 1895-1896 (gebrek aan een speelveld) en 1944-1945 (hongerwinter) bleef Hercules in de (K.)N.V.B.-competitie spelen.? De eerste promotie naar de eerste klasse vond plaats in 1899. In 1911 werd Hercules weer 2e klasser. In de periode op het terrein aan de Amsterdamsche Straatweg (1912-1936) volgen de triomfen en tegenslagen elkaar op. In 1914 keerde Hercules terug naar de 1e klasse. De laatste wedstrijd van de competitie 1918/1919 bracht echter de genadeslag: in de laatste minuten verloor Hercules met 1-0 van U.V.V., waardoor de club verdween uit de 1e klasse. Met uitzondering van het 3e-klasse-seizoen 1922/1923 zou Hercules daarna tot 1952 in de 2e klasse blijven spelen hoewel er soms bijna gepromoveerd of gedegradeerd werd. In de jaren ’20 begon het voetbal zich te ontwikkelen tot een zeer populaire tak van sport in Nederland. In het gedenkboek van 1932 wordt met enige spijt gewag gemaakt van de “wonderbaarlijke groei van het volksvoetbal”. De vereniging Hercules, die nog steeds het karakter droeg van een gezellige studentenclub, moest de strijd aanbinden “tegen volkomen onbekende spelers, voor wie het spel geen spel maar een levensquaestie is”.

Bovendien daalde bij de Herculanen de geestdrift door “het teloorgaan van - met uitzondering van botsingen, trappen en van weerszijden geplaatste hatelijkheden - alle contact met de tegenpartij en het steeds in aantal toenemende ongelukken, dikwijls moedwillig veroorzaakt”. De populariteit van de voetbalsport bleek ook uit de oprichting van de “Utrechtsche Supportersvereniging Hercules” in 1925; deze vereniging zou zich tot 1941 op velerlei wijze verdienstelijk maken. Na 1936 kreeg Hercules door de nieuwe terreinen een grote toeloop van leden. De oorlogsjaren gooiden echter roet in het eten. Er werd tot 1944/1945 nog wel gevoetbald, maar er was weinig materiaal, veel Herculanen moesten onderduiken en de uitwedstrijden waren hachelijke ondernemingen. Na de oorlog nam het ledental weer geleidelijk toe, maar de sportresultaten waren de eerste jaren nog slecht. In 1952, het jaar waarin Hercules 70 jaar bestond, kreeg de voetbalafdeling een gevoelige slag te verwerken: na 29 jaar in de 2e klasse gespeeld te hebben, degradeerde het 1eelftal naar de 3e klasse.

Het jaar 1954 bracht grote veranderingen voor het Nederlandse voetbal: de K.N.V.B. stelde betaald voetbal in. Hercules ging als principiële amateurclub niet over tot het professionalisme, waardoor de vereniging bij het grote publiek in de vergetelheid raakte. In 1957 werd nog wel het kampioenschap in de 3e klasse behaald en de terugkeer naar de 2e klasse werd uitbundig gevierd. Na 4 seizoenen degradeerde Hercules weer naar de 3e klasse, maar het seizoen 1964/1965 werd afgesloten met promotie naar de 2e klasse.

Internationals: Wout Buitenweg (zie profiel)

Met dank aan de website van Hercules?