Vandaag deel 20 (door Geurt Rozendaal)

Vandaag speelt Nederland de 88ste interlandwedstrijd tegen België; ditmaal in het Olympisch Stadion.

Dit was op 19 april 1959 de aanhef van het "Vandaag" voetbalprogramma voor de wedstrijd Nederland-België die deze zondagmiddag gespeeld zou worden.

Ik was er (waarschijnlijk) niet bij, mijn eerste herinnering aan een interlandwedstrijd waarbij ikzelf op de tribune stond stamt uit 1961, naar een wedstrijd van exact 2 jaar later Nederland-Mexico,
19 april 1961. Maar zeker weten doe ik het niet want vanaf het moment dat ik geboren ben nam mijn vader (en moeder) me al naar wedstrijden mee. We woonden vlak bij het Olympisch Stadion en omdat mijn vader supporter was van DWS ging hij iedere 2 weken naar de thuiswedstrijd van zijn favoriete club, vrouw en kinderen gingen mee. Dus het voetbal werd er letterlijk en figuurlijk met de paplepel ingegoten. We gingen trouwens niet alleen naar wedstrijden van DWS, samen bezochten we ook interlandwedstrijden, baanwielerwedstrijden (WK en Revanches voor de WK), Speedway noem maar op.

Buiten de sport waren er in mijn ogen nog 2 dingen zeer belangrijk in en rond het stadion, op nr. 2 staat de man met de gevulde koeken, in de rust was het zaak deze man zo snel mogelijk te spotten, bij mijn vader aan zijn arm te gaan hangen onder het uitroepen van de volgende tekst: "pa, daar staat ie". Jarenlang heb ik moeten aanhoren dat ik alleen maar meeging voor de gevulde koeken. Maar op nr. 1 staat zonder meer de programmaboekjes. Geen wedstrijd zonder programmaboekje. De verzameling die ik in al die jaren bij elkaar gesprokkeld heb komt voort uit het speciale gevoel dat ik als jongen al had en nog steeds heb: ik moet en zal een programmaboekje van de wedstrijd bemachtigen. Als me dat voor de wedstrijd nog niet gelukt is dan zit me dat al niet lekker maar als er helemaal geen programmaboekje gemaakt is dan is dat een kleine ramp en dan telt die wedstrijd eigenlijk niet meer mee.

Nu zijn er programmaboekje in diverse maten en dikte, hele boekwerken soms. Bij DWS had je de boekjes: "DWS THUIS" en bij Ajax: "ROOD-WIT *THUIS*", mooie programmaboekjes met alle informatie die je als supporter zou mogen verwachten. Wat reclame hier en daar van "Loe Lap" en "Broodje van Kootje" en de aankondigingen van de Bioscopen op de achterpagina. Maar wat niet mag ontbreken zijn: een voorbeschouwing, de standen, het programma voor die dag en voor zondag a.s. want de wedstrijden werden nog op één dag (en één tijdstip) gespeeld en op de middenpagina natuurlijk de belangrijkste informatie: de opstelling van beide elftallen.

Maar verreweg het mooiste programmaboekje (krantje) blijft voor mij het zogenaamde "VANDAAG"
programma. De reden dat het krantje zo genoemd werd kwam doordat de eerste regel van de tekst
(na verloop van tijd) altijd begon met Vandaag…… vandaar dat het in de volksmond als snel het vandaag programma werd. Op de voorpagina van die interland van 19 april 1959 staat dat het de Twaalfde jaargang is, dus dan zijn ze in seizoen 1946-1947 begonnen. In het begin was het niet meer dan een krantje van 4 pagina’s, het koste 10 cent, iets kleiner dan A4 formaat, heel sober, weinig reclame maar met foto’s van de belangrijkste spelers op de voorpagina en op de 2e of 3e pagina de opstelling in opvallend grote letters over bijna de gehele pagina. Mooi in zijn eenvoud! Latere uitgaven zijn veel groter, bijna A3 (tabloid) formaat (prijs 15 cent), en in het begin van de jaren 60 werden ze ook in A5 formaat gedrukt, 8 pagina’s met één grote foto van een speler op de voorkant en de opstelling op de middelste 2 pagina’s (prijs alweer 25 cent).

Vandaar dat deze rubriek over programmaboekjes VANDAAG zal gaan heten waarin ik zal proberen
een aardig beeld te schetsen, met tekst en foto’s, van de historie van het programmaboekje door de jaren heen en dan met name die zijn uitgegeven voor de wedstrijden van het Nederlands Elftal.

Vandaag beginnen we met de wat kortere historie van het "Vandaag" voetbalprogramma.
Vanaf beginjaren 50 to half jaren 60, toen zijn ze (helaas) gestopt met het maken van deze blaadjes.
Het hoe en waarom zijn mij niet bekend.

Bij de foto’s:

Nederland-Noorwegen 6 juni 1951
Moeilijke tijden voor het Nederlands Elftal, veel spelers gingen naar het buitenland, nog geen profvoetbal in Nederland, Abe Lenstra bleef liever in Friesland.

Bondselftal-Engeland B 26 maart 1952
Voor iedere wedstrijd werden er wel één of meerdere oefen en/of selectie wedstrijden gespeeld.
Vaak in de vorm van wedstrijden van het Bondselftal, aan de ene kant nuttige wedstrijden voor
de spelers tegen sterke clubteams of in dit geval een Engels B elftal en gelijk een mogelijkheid voor de keuzecommissie om de spelers nogmaals aan het werk te zien. Deze keuzecommissie bepaalde uiteindelijk welke 11 spelers de eerstvolgende interland zouden spelen. Daarnaast bracht het ook aardig wat geld in het laatje. Bij deze wedstrijden zaten toch ook vaak 30 tot 40 duizend man, er kwam dus aardig wat geld binnen, maar niet voor de spelers die waren nog amateur en moesten het doen voor een onkostenvergoeding en de eer.

Nederland-Denemarken 7 maart 1953
Begin februari was ons land getroffen door de watersnoodramp. In Rotterdam werd er gelijk een
benefietwedstrijd georganiseerd voor het Nationaal Rampenfonds. Deze wedstrijd kwam geheel in de schaduw te staan van een andere wedstrijd in Parijs enige dagen later, hier speelden de buitenlandse Profs tegen Frankrijk. Ook hier was de opbrengst bestemd voor de slachtoffers van de ramp.

Zwaluwen-Rode Duivels 3 juni 1953
Een andere vorm van oefenen voor het Nederlands Elftal waren de teams van de Zwaluwen.
Deze vereniging is al opgericht in 1907 en het doel was het technisch verbeteren van het spel door
het spelen van wedstrijden in binnen- en buitenland tegen sterke tegenstanders zonder het officiële
karakter van een interlandwedstrijd (Nederlands Elftal). Daarnaast was er in de beginjaren van het voetbal in Nederland ook nog een vereniging die zich de Nederlandsche Corinthians noemden. Met hetzelfde doel: reisjes met voetbal combineren. Er waren spelers die van beide verenigingen lid waren.

Voorlopig Nederlands Elftal-London Combination 6 november 1957
En dan hadden we ook nog het Voorlopig Nederlands Elftal. De keuze was dan al vaak gemaakt door de commissie van wijze heren. Degene die hier in het veld stonden waren vaak de spelers die een paar dagen later ook in het veld stonden voor het echte werk. London Combination was een aantal jaren een graag geziene oefenpartner voor het Voorlopig Nederlands Elftal.

Nederland-Turkije Militairen 6 maart 1958
Wedstrijd voorronde WK Militairen, met een aantal bekende spelers aan onze kant:
Hans Kraay, Piet Kruiver, Sjaak Swart, Henk Groot (nog bij Stormvogels) en Coen Moulijn 

Amsterdam-Real Madrid 30 juni 1959
Oh ja, zou ik bijna vergeten. Ook de grote steden hadden nog een selectieteam: oa het Amsterdamse Elftal en het Rotterdamse Elftal etc. Maar dit keer wel een wedstrijd tegen het sterkste clubteam uit die jaren. Met Puskas, di Stefano en Gento. Bij Amsterdam speelden Faas Wilkes en Rick Coppens mee.

Jong Oranje-Jong Engeland 29 november 1961
Ook voor Jong Oranje een vandaagprogramma. Nico van Zoghel op doel.  Frits Flinkevleugel,
Theo Laseroms en Klaas Nuninga zijn ook van de partij. Bij Engeland ene Moore van West Ham United!

Nederland-België 17 april 1966
Dat is de laatste die ik heb. Van deze uitvoering zijn er begin jaren 60 meerdere boekjes verschenen.
Een aantal keren met Coen Moulijn op de cover, maar ook Fons van Wissen, Daan Schrijvers en in dit geval de Bondscoach George Kessler.

Toetje:
Feijenoord-Ajax 22 mei 1960
Laatste wedstrijd van het seizoen. Ajax en Feijenoord eindigen op een gelijk aantal punten in de competitie. Ajax wint daarna de beslissingswedstrijd en is kampioen van Nederland