Vandaag deel 20 (door Geurt Rozendaal)
De Olympische Spelen van 1912 deel II
Er valt nog aardig wat te vertellen over de Olympische Spelen van 1912. Aardige feiten, soms opmerkelijk tot vreemd, soms grappig tot hilarisch. Maar gezien het tijdsbeeld valt het meeste ook wel te verklaren. Internationaal voetbal stond nog volledig in de kinderschoenen. Het is wel opmerkelijk dat zodra de voetbal een beetje ging rollen binnen Europa men ook gelijk internationale wedstrijden wilde spelen. Maar ondanks diverse pogingen kwamen de “grote” toernooien nog niet van de grond. Het eerste WK werd pas in 1930 gespeeld om van de EK maar te zwijgen (1960). In Zuid Amerika was men er eerder bij, de eerste strijd om de Copa América vond al in 1916 plaats. Het British Home Championship laat ik hierbij even buiten beschouwing (vanaf 1883). In 1908 was voetbal al geïntroduceerd bij de Olympische Spelen maar dat had meer te maken met het feit dat ze in Engeland werden gehouden met een zekere gouden medaille voor de Engelsen in het vooruitzicht. Dus het voetbaltoernooi van de Olympische Spelen van 1912 kan gezien worden als het eerste grote Internationale voetbaltoernooi van de wereld (weliswaar nog zonder ploegen uit Zuid Amerika).
Voor het toernooi:
Voor de NVB was het een eer om weer uitgenodigd te worden voor de Olympische Spelen. Maar voor langere tijd op pad met een selectie van spelers en officials kost een hoop geld. Geld dat er eigenlijk niet is. Het feit dat Nederland de Olympische Spelen in 1920 zelf wil organiseren, en dat het een blamage zou zijn als er niet deel zou worden genomen aan het voetbaltoernooi van 1912, geeft de doorslag. Dus ging men al in een vroeg stadium enthousiast en serieus van start. De NVB maakt in het voorjaar een eerste selectie van 30 spelers en trainer Edgar Chadwick stuurt dezelfde spelers zelfs een (thuis) trainingsprogramma. Of het door het laatste komt is niet duidelijk maar het animo onder de spelers om mee te gaan naar Zweden is niet erg groot. Daarnaast geeft een aantal bekende spelers de studie voorrang aan het voetbal en gaan niet mee. Daardoor komt er van het trainingsprogramma niet veel terecht want op het laatste moment moeten er zelfs een aantal nieuwe spelers uitgenodigd worden waaronder David Wijnveldt van Utile Dulci (UD). Deze speler stapt onderweg naar Zweden in Deventer op de trein en moet zich nog even voorstellen aan het gezelschap.
Deze treinreis is een verhaal en avontuur op zich. Op zaterdag 29 juni staat de eerste wedstrijd tegen Zweden op het programma. Woensdagavond 26 juni vertrekt de trein om 21:00 uur met de eerste spelers vanuit Rotterdam, de rest zal onderweg opstappen. Dat moet kunnen zou je zeggen. Maar door oponthoud en tussenstops schiet het niet erg op (en toen was er nog niet eens een HSL). Bijkomend probleem is dat een restauratie ontbreekt zodat de spelers zelf maar voor eten en drinken moeten zorgen op de tussenliggende stations. Op een gegeven moment ontbreekt zelfs een aansluitende verbinding zodat de eerste wedstrijd in gevaar komt. Maar dat wordt door kordaat ingrijpen van de bondsvoorzitter verijdeld. Mensen van de sportpers (en de Nederlandse scheidsrechter Willing) die met dezelfde trein van Rotterdam vertrokken maar een andere route via Berlijn namen hadden een veel relaxtere reis en vonden het des te opmerkelijk dat ze het Nederlandse gezelschap onderweg in Zweden weer tegenkwamen. Het laatste stuk trouwens wel met slaapwagons en restauratie. Vrijdagmorgen 08:53 uur komt men toch redelijk uitgerust aan.
Het toernooi:
Van arbeid-rust verhoudingen is nog geen sprake want het Nederlands Elftal speelt 4 wedstrijden binnen 6 dagen. Ook worden de verschillende wedstrijden van één speeldag in diverse stadions gespeeld. Misschien voor de te verwachten recette maar zoveel toeschouwers komen er niet op af. Onhandig voor de pers want die moet zich van stadion naar stadion reppen.
Tijdens de eerste wedstrijd raakt Bok de Korver geblesseerd, hij moet wel doorspelen maar zal tijdens het toernooi niet meer in het veld komen. Hierdoor gaat het leeftijdgemiddelde van de Nederlandse spelers aardig omlaag. Dat valt de buitenlandse pers ook op want die heeft het bij de namen van enkele Nederlandse spelers over “schoolboys”. Maar die waren juist thuisgebleven. Dirk Lotsy, tijdens het toernooi 30 jaar geworden, is de oudste. Groot verschil met b.v. Hansen een speler van Denemarken die al 39 is.
Duitsland is met 2 teams afgereisd. Periodisering? Meer aannemelijk omdat Duitsland met 2 teams had ingeschreven, maar uiteindelijk toch maar met 1 team mag deelnemen. Wel vreemd dat Duitsland bij de eerste wedstrijd (tegen Oostenrijk) dan opeens onvolledig blijkt te zijn en een reservespeler in het doel plaats moet nemen, mede daardoor verliest Duitsland met 5-1. In het troosttoernooi staat
Duitsland tegen Rusland opeens met 11 andere spelers in het veld. Rusland wordt verpletterd met 16-0. Gottfried Fuchs maakt er 10. Bij de Russen staat Lev Favorsky op doel, een keeper die alleen maar stompt en met zijn voeten werkt en weigert naar ballen te duiken. Alleen als hij de bal uit het net haalt heeft hij het leder even vast.
Dan nog wat over de scheidsrechters. Bij de 1e wedstrijd tegen Zweden probeert de leidsman er alles aan te doen om het thuisland te laten winnen. In de 2e wedstrijd hebben we de scheids juist weer mee.
De scheidsrechter van de Finale bemerkt, als hij een half uur voor de wedstrijd bij het stadion aankomt, dat hij zijn fluit in het hotel had achtergelaten. Hij laat zich met een taxi nog snel even heen en weer rijden (met een extra fooi voor de snelheid). Als hij na ongeveer een half uur spelen op zijn horloge wil kijken (ter controle) ziet hij tot zijn schik dat hij zijn horloge verloren heeft tijdens de wedstrijd. Geen nood ook de grensrechter zou de tijd opnemen. Helaas heeft die alleen gekeken naar de begintijd, maar hoeveel tijd moet er nog bijgeteld voor oponthoud? Hij besluit er 5 minuten bij te tellen. Juist op het moment dat hij wil affluiten voor de rust ziet hij wat glinsteren in het gras, met wat flauwe hoop bukt hij en zowaar, het is zijn horloge. Dan blijkt dat er nog 7 minuten doorgespeeld moet worden.
Na het toernooi:
Nederland wordt 3e en natuurlijk is iedereen is tevreden met het behaalde resultaat. In Nederland is er zelfs een feeststemming ontstaan. Na terugkomst is er van alles geregeld. Een lauwerkrans voor de aanvoerder, een rijtoer door Amsterdam en een groot banket/feest in Hotel Krasnapolsky. Voor de spelers had dat allemaal niet zo gehoeven. Feest vieren doe je alleen als je kampioen wordt.
Het meeste lezen we toch met een glimlach. Maar is het ook allemaal zo symptomatisch voor die tijd?
Geschiedenis herhaalt zich bijna altijd.
1912 David Wijnveldt op het laatste moment toegevoegd – 1975 :
In 1975 ging het Nederlands Elftal op weg voor een oefenwedstrijd tegen Joegoslavië. Heini Otto
bracht zijn collega Jan Jongbloed van FC Amsterdam naar Schiphol. Wim van Hanegem was niet op komen dagen en Heini Otto mocht in zijn plaats mee. Hij hoefde zich nog net niet voor te stellen maar speelde wel 19 minuten mee.
1912 Duitsland met 2 elftallen – 1954 :
Tijdens de WK 1954 in Zwitserland speelt Duitsland tijdens de laatste groepswedstrijd tegen Hongarije met een half B-team en verliest met 8-3. Het zou later goed komen voor Duitsland. In de Finale winnen ze van dezelfde Hongaren met 3-2.
1912 Fluit vergeten - ….. :
Dat kan iedereen gebeuren. Hoe vaak staat er niet een speler zonder zijn paspoort op de luchthaven.
Of spelers die hun voetbalschoenen zijn vergeten in te pakken. Dat is mij zelfs een keer overkomen
(of had mijn vriendin ze een keer uit de voetbaltas gehaald, ik weet het niet meer).
Heini Otto had zijn voetbalschoenen trouwens ook niet bij zich, maar die werden nog even snel voor hem opgehaald.
1912 Huldiging na behalen 3e plaats – 2010 :
In 2010 kwamen de spelers terug uit Zuid Afrika met een 2e plaats. Rondvaart en feest in Amsterdam.
De spelers hadden er aanvankelijk niet zo veel zin in. Wij (vriendin en ik) ook niet. Wij kwamen die middag net terug uit Johannesburg. Tevreden: Ja. Blij: ook wel. Maar een Feest: dacht het niet!!!!
Bijlagen:
1) Programma met algemene informatie over de verschillende sporten, data, kaartverkoop etc.
2) Programma met algemene bepalingen voor ieder sportonderdeel van de OS 1912.
Er zijn ook dagprogramma’s verschenen, helaas ben ik die van de speeldagen van het
Nederlands Elftal (met een eventuele opstelling) nog niet tegengekomen.
3) Persfoto van de Nederlandse selectie en begeleiding.
4) Een kaartje van Dirk Lotsy naar het thuisfront.
5) Zweedse uitgave na de Olympische Spelen, verzamelwerk met voor iedere sport een apart deel.
)
)
.jpg'))
.jpg'))
)
)